Polska badaczka z Uniwersytetu Jagiellońskiego prowadzi innowacyjne badania służące opracowaniu lepszego i bezpieczniejszego sposobu leczenia pacjentów zmagających się ze schorzeniami nowotworowymi. Doktor Aleksandra Wrońska wraz z zespołem rozwija nowatorski układ detekcyjny do rejestracji natychmiastowego promieniowania gamma, które jest produkowane w tkankach pacjenta napromienianych wiązką protonową.
Pomysł na projekt kiełkował u doktor z Krakowa od dłuższego czasu.
— Jestem fizykiem jądrowym. Podczas doktoratu i stażu podoktorskiego doświadczenia prowadziłam zagranicą, ponieważ w Polsce nie było odpowiedniej infrastruktury — tłumaczy Aleksandra Wrońska.
Później sytuacja jednak diametralnie się zmieniła. W 2013 r. w stolicy Małopolski powstało Centrum Cyklotronowe Bronowice — pierwszy w Polsce ośrodek terapii protonowej. Wtedy badaczka zajęła się zastosowaniem fizyki jądrowej dla celów medycznych.
— Dostrzegłam wtedy, że terapię protonową można poprawić. Kilka grup na świecie pracowało nad rozwojem metod bezinwazyjnej dla pacjenta kontroli napromieniania — wykorzystywano do tego kilka metod. My zaproponowaliśmy własną, opartą o nowoczesne komponenty, nową generację materiałów scyntylacyjnych oraz fotopowielacze krzemowe, których cena w ostatnich latach znacząco spadła. Tym samym wykorzystujemy doświadczenie zdobyte w badaniach podstawowych i przenosimy je na grunt fizyki medycznej — wyjaśnia nasza rozmówczyni.
Projekt zakłada rozwój zupełnie nowej metody monitorowania w czasie rzeczywistym terapii protonowej. W efekcie prac powstanie urządzenie o nazwie SiFi-CC, działające jako tzw. kamera komptonowska, o nowatorskiej konstrukcji. Włączenie monitorowania terapii online do praktyki klinicznej pozwoli podnieść standardy i w pełni wykorzystać potencjał wiązek protonowych w leczeniu nowotworów, a tym samym zaproponować pacjentom jeszcze lepsze i bezpieczniejsze leczenie.
Bartłomiej Jendrzok
