Dzikie drawskie łososie, po dekadach, wrócą w macierzyste nurty, żwirom bystrzyn i falującym warkoczom roślin znów powierzać kolejne pokolenia.
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie, beneficjent największego projektu LIFE w Europie, podjęła się, w partnerstwie z Drawieńskim Parkiem Narodowym realizacji nowatorskiej wizji połączenia swych statutowych zadań ochrony siedlisk Natura 2000 dorzecza znacznie oddalonego od Bałtyku – z odtworzeniem łączności ekologicznej dla gatunków dwuśrodowiskowych.
Żwirowe bystrza, przeplecione plosami, pełne warkoczy roślin, falujących w zimnej, krystalicznie czystej wodzie, to naturalny obraz wyżynnej rzeki. Znawcy biologii wód płynących sklasyfikowali takie partie rzek, jako chronione siedlisko naturowe o kodzie 3260. Pod tym szyfrem kryje się strefa ekologiczna rzek: „podgórskie i nizinne rzeki włosienicznikowe”. Typowymi składnikami ich flory są kępy włosieniczników, rzęśli, jeżogłówek czy rdestnic, (naukowo ujęte w związek Ranunculion fluitantis). W toni tak czystych wód doskonałe warunki bytowania znajdują najbardziej wymagające gatunki fauny wodnej, z łososiem atlantyckim na czele. Obecnie zgodny z opisem krajobraz rzeczny to rzadki widok w Europie. Setki lat ingerencji ludzkich w funkcjonowanie wód płynących całkowicie zmieniło większość takich rzek, nie tylko w naszym kraju, ale całej Unii Europejskiej. Po dekadach nieudanych prób podtrzymywania sztucznie niektórych składników ekosystemów (jak zarybianie pożądanymi gatunkami ryb) dotarliśmy do punktu zwrotnego. Świadomość, że więcej tą drogą straciliśmy, niż zyskaliśmy, owocuje poszukiwaniem ścieżek naprawy sytuacji i odzyskania szerokiego zestawu usług ekosystemowych, jakie za darmo świadczyła nam przyroda naturalnych, dzikich dolin rzecznych. Współfinansowany przez Komisję Europejską oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie (NFOŚiGW) projekt LIFE13 NAT/PL/000009 pn. „Active protection of water-crowfoots habitats and restoration of wildlife corridor in the River Drawa basin in Poland”/”Czynna ochrona siedlisk włosieniczników i udrożnienie korytarza ekologicznego zlewni rzeki Drawy w Polsce” wychodzi naprzeciw wyzwaniu poprawy stanu ekologicznego rzek.
W naszym regionie trwa kilka projektów udrożnienia rzek, jako głównego celu. W odróżnieniu od nich projekt LIFEDrawaPL traktuje udrożnienie barier, jako jeden z elementów osiągnięcia poprawy ogólnego stanu ekologicznego. W efekcie projektu dojdzie do poprawy stanu ochrony istniejących dobrze zachowanych części oraz naprawienie zniszczonych partii dorzecza Drawy w obszarach Natura 2000. Lista gatunków, które na tym zyskają, jest identyczna ze składem flory i fauny objętych projektem ekosystemów, z bonusem w postaci reintrodukcji gatunków, które uznane są za zagrożone wymarciem na terenie naszego kraju: rdestniczki gęstej wśród flory, oraz łososia i jesiotra atlantyckiego wśród fauny. Równie ważnym elementem projektu jest wsparcie rozwoju lokalnych społeczności dzięki dodatkowej infrastrukturze dla turystyki kajakowej zmniejszającej presję na najcenniejsze partie dorzecza Drawy.
Zespół projektu LIFEDrawaPL
