Szybsza diagnostyka chłoniaków

Dr Kamila Duś-Szachniewicz chce szybszego diagnozowania chłoniaków.

Projekt o nazwie „Wykorzystanie innowacyjnej technologii szczypiec optycznych w celu opracowania mało inwazyjnej terapii celowanej chłoniaków” realizowany jest w Katedrze Patomorfologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu w ramach V edycji programu „Lider” organizowanego przez NCBR.

Obejmuje badania nad diagnostyką chłoniaków nieziarniczych, czyli nowotworów układu chłonnego, które są obecnie ósmą przyczyną zachorowań na nowotwory złośliwe na świecie. Komórkami dotkniętymi są limfocyty. Kierownik projektu, dr Kamila Duś-Szachniewicz wraz z zespołem skupia się nad ich właściwościami adhezyjnymi, czyli tym jak chętnie oddziałują z prawidłowymi komórkami macierzystymi oraz białkami środowiska zewnętrznego w którym rozwija się chłoniak. Chodzi o to, aby sprawdzać czy takie połączenia mają miejsce oraz jak szybko dochodzi do ich tworzenia na poziomie pojedynczej komórki. To nowatorskie podejście do zagadnienia związanego z adhezją komórkową.

Zespół korzysta z tzw. „szczypiec optycznych”, które w praktyce są mocno skupioną wiązką lasera i umożliwiają chwytanie, przemieszczanie i fizyczne oddziaływanie między komórkami, organellami bądź wybranymi molekułami. Samo urządzenie zostało skonstruowane oraz udoskonalone  przez dr inż Sławomira Drobczyńskiego z Politechniki Wrocławskiej,

Manipulacje prowadzone są w komorze hipoksyjnej umożliwiającej badanie adhezji w warunkach tlenowych zbliżonych do tych, które panują w narządach gdzie rozwija się nowotwór.

– Ten aspekt stanowi ważną część pomiarów – podkreśla badaczka. Obecnie większość badań na liniach komórkowych prowadzona jest w atmosferze tlenowej. Takie warunki dalekie są od warunków fizjologicznych, np. w węźle chłonnym czy szpiku kostnym zawartość tlenu wynosi około 5% w momencie, gdy tlen atmosferyczny ma go 21%. Coraz więcej publikacji naukowych stwierdza, że różnica ta wpływa na cały metabolizm komórek hodowanych w warunkach laboratoryjnych.

Zespół prezentuje nowe podejście do diagnostyki nowotworów hematologicznych- znacznie skraca czas, oraz koszty diagnozy.

Zespól dr Duś-Szachniewicz jest mocno interdyscyplinarny. W skład wchodzą naukowcy z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu oraz Politechniki Wrocławskiej.

W projekcie uczestniczy również Instytut Biochemii Maxa-Plancka w Martinsried. Ważnym partnerem jest Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej Curie w Warszawie, który zapewnia materiał do badań.

Jakub Maksymowicz