Posługujemy się nim na co dzień. Ale jak przebiega proces jego interpretacji? Czy w zależności od jego złożoności zmienia się nasza percepcja? A wreszcie jak wpływa on na procesy zachodzące w naszym mózgu? Język, bo o nim mowa, stał się głównym tematem badań zespołu profesor Uniwersytetu Wrocławskiego doktor habilitowanej Joanny Błaszczak.

Język towarzyszy nam od zarania dziejów, ale czy na co dzień skupiamy się na nim dostatecznie? Czy kiedykolwiek analizowaliśmy, z jaką łatwością, bądź trudem przychodzi nam zrozumienie czytanego tekstu? Właśnie. I czy wszyscy rozumiemy dany tekst tak samo?

Badania na ten temat podejmowano już w starożytności. Wyrażanie liczby i kwantyfikacji za pomocą środków oferowanych przez ludzkie języki stanowiły już od dawna przedmiot zainteresowania logików. Jako pierwszy temat ten podjął sam Arystoteles. Dalej pochylali się nad nim filozofowie i językoznawcy, między innymi Barwise i Cooper, Link oraz Landman. Pierwsze próby poznania tego zjawiska opierały się jednak na tradycyjnych rozwiązaniach, jakie oferowało językoznawstwo. Dopiero w przeciągu ostatnich dekad naukowcy na nowo spojrzeli na kwestie związane z liczbą i kwantyfikacją w języku. By lepiej zrozumieć język zaczęto stosować w jego analizie techniki i aparaturę używaną wcześniej w psychologii czy naukach neurokognitywnych.

O jakich technikach mowa? Jedną z nich jest okulografia. Technika ta polega na śledzeniu punktu skupienia wzroku, ruchów gałek ocznych oraz rozmiaru źrenicy, między innymi właśnie podczas czytania i analizowania tekstu. Pozwala to lepiej zrozumieć, w jaki sposób język jest reprezentowany i przetwarzany w mózgu oraz w jaki sposób wchodzi w interakcje z innymi systemami poznawczymi takimi jak percepcja wizualna lub mechanizmy szacowania liczebności, precyzyjnego liczenia i porównywania zbiorów. Właśnie z tej techniki podczas swych badań korzysta zespół Joanny Błaszczak. Przeprowadzane eksperymenty opierają się także na rejestracji aktywności mózgu za pomocą encefalografu oraz na pomiarze czasu reakcji uczestników.

Jaki jest cel badań zespołu złożonego z kierownik projektu NCN  prof. UWR Joanny Błaszczak oraz jego uczestników dr Doroty Klimek-Jankowskiej, mgr Piotra Gulgowskiego, dr Anny Czypionki i dr Barbary Tomaszewicz? Dzięki połączeniu modeli teoretycznych i metod psycholingwistycznych naukowcy próbują uzyskać bardziej bezpośredni wgląd  w reprezentację języka w umyśle. A co najbardziej ciekawe ich badania, być może już wkrótce, pozwolą również na doskonalsze poznanie budowy i funkcjonowania ludzkiego mózgu.

Dodatkowe informacje o projekcie pt.: „Badania psycholingwistyczne na temat liczby i kwantyfikacji w języku” finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki (DEC-2013/09/B/HS2/02763) można znaleźć na stronie http://www.ifa.uni.wroc.pl/opus/

Bartłomiej Jendrzok

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj