Polska wkracza w nowy etap cyfrowego rozwoju. W Krakowie rusza budowa drugiej w kraju Fabryki Sztucznej Inteligencji – Gaia AI Factory. Projekt o wartości 70 mln euro, współfinansowany przez Polskę i Komisję Europejską, ma przyspieszyć rozwój zaawansowanych technologii AI, wzmacniając naukę, biznes i cyfrową suwerenność kraju.
Fabryka AI w Krakowie – motor napędowy cyfrowej gospodarki
Decyzja o powstaniu Gaia AI Factory to przełomowy moment dla polskiego sektora nowych technologii. Konsorcjum kierowane przez Akademickie Centrum Komputerowe Cyfronet AGH w Krakowie zbuduje nowoczesną infrastrukturę opartą na superkomputerze nowej generacji z ponad tysiącem układów GPU. Dzięki temu Kraków stanie się jednym z kluczowych punktów europejskiej sieci Fabryk AI.
Wartość inwestycji sięga 70 mln euro, z czego połowa środków pochodzi z budżetu Polski, a druga połowa z Komisji Europejskiej w ramach programu EuroHPC JU. To wspólne przedsięwzięcie Ministerstwa Cyfryzacji i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które łączy potencjał administracji, nauki i przemysłu.
Polska buduje cyfrową suwerenność
Jak podkreśla wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, Gaia AI Factory to inwestycja nie tylko w technologię, lecz także w bezpieczeństwo cyfrowe i niezależność. Fabryka ma wspierać rozwój zaufanych i przejrzystych rozwiązań zgodnych z europejskimi wartościami.
Projekt obejmuje rozbudowę infrastruktury superkomputerowej, repozytoria danych i programy kompetencyjne z zakresu sztucznej inteligencji. Gaia AI Factory skupi się na trzech strategicznych obszarach: ochronie zdrowia, sektorze kosmicznym oraz rozwoju dużych modeli językowych (LLM). Ośrodek ma być nawet kilkukrotnie szybszy od obecnie działającego superkomputera Helios.
Synergia nauki i biznesu
Wiceminister nauki Maria Mrówczyńska zwróciła uwagę, że Fabryka AI w Krakowie otwiera nowe możliwości dla współpracy nauki z gospodarką. Inwestycja ma przyspieszyć transfer wyników badań do praktyki biznesowej, wspierając rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacjach.
Projekt kierowany przez AGH stanie się przestrzenią, w której naukowcy, przedsiębiorcy i administracja będą mogli wspólnie testować i wdrażać nowe technologie. To także szansa na wzmocnienie pozycji Polski w europejskim ekosystemie technologicznym.
Polska częścią europejskiej sieci Fabryk i Gigafabryk AI
Gaia AI Factory będzie współpracować z poznańskim PIAST AI Factory oraz fińską LUMI AI Factory, tworząc rozproszony europejski ekosystem badań nad sztuczną inteligencją. Polska uczestniczy również w nowym projekcie Komisji Europejskiej – AI Gigafactories – który ma tworzyć infrastrukturę do trenowania modeli AI o bilionach parametrów.
Połączenie krajowych Fabryk AI i europejskich Gigafabryk pozwoli Europie uniezależnić się od technologicznych gigantów spoza kontynentu, a Polsce – odgrywać coraz większą rolę w budowie suwerennego, europejskiego rynku AI.
