Sieć Badawcza Łukasiewicz — Instytut Chemii Przemysłowej imienia Profesora Ignacego Mościckiego od lat stanowi pomost między światem nauki a potrzebami rynku. Dziś, bardziej niż kiedykolwiek, w sektorach o kluczowym znaczeniu dla rozwoju kraju, jak chemia, biotechnologia czy farmacja, innowacje nie mogą pozostawać jedynie w sferze badań. Właśnie temu wyzwaniu ma sprostać Kampus Mościcki — strategiczny projekt Łukasiewicz — IChP o wartości blisko 240 mln zł, który zmieni sposób, w jaki nauka i biznes współpracują na rzecz innowacji. Środki na realizację projektu pochodzą z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności.
Kampus Mościcki – konsolidacja krajowego potencjału na najwyższym poziomie
Celem projektu jest stworzenie przestrzeni, w której innowacje nie tylko powstają, ale przede wszystkim znajdują swoje miejsce w przemyśle. Misją Kampusu będzie konsolidacja krajowego potencjału w dziedzinach chemii, farmacji i biotechnologii. Dzięki środkom z KPO na terenie instytutu, przy ulicy Rydygiera w Warszawie, powstaną nowoczesne laboratoria badawcze, a także instalacje pilotażowe i półtechniczne. Kampus będzie gotowy za kilkanaście miesięcy, prace ruszyły w październiku 2023 r.
Powstanie Kampusu otworzy nową erę w ponad stuletniej historii Łukasiewicz — IChP i wniesie zupełnie nową jakość w jego działalność. Naukowcy z instytutu wskazują, że realizacja tego projektu pozwoli na uzyskanie efektu synergii jednostek naukowych z biznesem, a więc i przyspieszenia komercjalizacji prac badawczych. W skali makro celem projektu jest podniesienie kompetencji kraju w zakresie ochrony zdrowia i rozwoju niskoemisyjnej gospodarki, co przyczyni się m.in. do budowy odporności na zmiany klimatyczne. Projekt ma także zapewnić dostępność leków i terapii medycznych w sytuacjach globalnego przerwania dostaw, co ma kluczowe znaczenie w kontekście doświadczeń z pandemią COVID-19. Jego efektem będzie również wzmocnienie pozycji Polski w obszarze nauk chemicznych i farmaceutycznych oraz budowa Europejskiej Przestrzeni Badawczo-Wdrożeniowej.

Dr inż. Ewa Śmigiera, Dyrektor Łukasiewicz – IChP podkreśla, że nowy projekt nie będzie zwykłym kompleksem badawczym ani zwykłym laboratorium: „Kampus Mościcki został zaprojektowany tak, aby zlikwidować bariery, które dotąd ograniczały tempo wdrażania nowych technologii. Tu będziemy przekuwać idee do finalnego produktu – nasze rozwiązania ze wskaźnika gotowości technicznej na poziomie 1 „wskoczą” nawet na TRL 9, który oznacza pełne przygotowanie do wdrożenia przemysłowego. Firmy nie będą musiały czekać latami na wyniki badań – będziemy pracować wspólnie, na zasadach dostosowanych do realnych potrzeb rynkowych”.
Dzięki tej ambitnej inicjatywie przedsiębiorcy zyskają dostęp do nowoczesnych laboratoriów
i linii pilotażowych , gdzie będą mogli skalować swoje rozwiązania w warunkach demonstracyjnych i zbliżonych do rzeczywistych bez konieczności ponoszenia gigantycznych kosztów inwestycji. „Na samą aparaturę, czyli ponad 160 nowych urządzeń przeznaczamy blisko połowę wysokości wszystkich środków finansowych jakie otrzymaliśmy z KPO.” – mówi dr inż. Ewa Śmigiera i dodaje: „Co najważniejsze, w Kampusie Mościcki tworzymy miejsce, gdzie przedsiębiorcy i naukowcy będą mogli wspólnie pracować nad przełomowymi rozwiązaniami, skracając czas od badań do wdrożenia rynkowego. Pomożemy także w całym procesie komercjalizacji, od badań laboratoryjnych po skalowanie i wdrożenie do produkcji”.
Innowacyjność i nowy wymiar współpracy z biznesem
Kampus będzie składał się z trzech centrów badawczo-wdrożeniowych, w ramach, których funkcjonować będzie siedem nowoczesnych laboratoriów:
- Centrum Rozwoju Technologii Niskoemisyjnych (CeTeN):
- Laboratorium Procesów Wodorowych: Badania nad technologiami niskoemisyjnej energii, w tym wykorzystaniem wodoru z elektrolizy jako nośnika energii oraz jego przekształcaniem w ogniwach paliwowych do produkcji energii elektrycznej.
- Laboratorium Zrównoważonych Technologii Polimerowych: Prace nad polimerami
z uwzględnieniem ich pełnego cyklu życia, obejmujące otrzymywanie, modyfikację, użytkowanie oraz recykling, wspierające zrównoważony rozwój.
- Laboratorium Skalowania Procesów Chemicznych: Testowanie skalowalności niskoemisyjnych technologii z wykorzystaniem symulacji procesów chemicznych
i sztucznej inteligencji.
- Laboratorium Biotechnologii Przemysłowej: Rozwój przyjaznych środowisku procesów technologicznych opartych na enzymach i mikroorganizmach, wykorzystujących surowce odpadowe bez zwiększania efektu cieplarnianego.
- Centrum Rozwoju Produktów Farmaceutycznych i Pokrewnych (CeProFarm):
- Laboratorium Chemii Leków i Produktów Pokrewnych: Opracowywanie technologii produkcji substancji czynnych, leków oraz produktów pokrewnych, takich jak suplementy diety, wyroby medyczne i kosmetyki.
- Laboratorium Analityki Farmaceutycznej: Prowadzenie kompleksowych badań analitycznych i mikrobiologicznych substancji czynnych, leków, kosmetyków oraz suplementów diety.
- Centrum Technologii Wytwarzania API (CeTeAPI):
- Laboratorium Wytwarzania API: Zaplecze do realizacji badań i prac rozwojowych
w produkcji substancji czynnych leków (API) w skali półtechnicznej, spełniające rygorystyczne normy.
- Laboratorium Wytwarzania API: Zaplecze do realizacji badań i prac rozwojowych
Realne korzyści dla biznesu
Współpraca Łukasiewicz – Instytutu Chemii Przemysłowej z czołowymi firmami w kraju, jak Bioton, Orlen S.A czy Grupa Azoty S.A, jednoznacznie udowadnia, że badania naukowe i innowacyjne odkrycia przekładają się na zmiany w produkcji i technologii.
Instytut posiada szerokie kompetencje badawczo-rozwojowe, obejmujące zaawansowaną syntezę chemiczną, technologie farmaceutyczne, inżynierię procesową, analitykę chemiczną oraz biotechnologię przemysłową.
„Widzimy coraz większe zainteresowanie ze strony branży kosmetycznej, spożywczej i producentów materiałów funkcjonalnych – wszyscy szukają innowacji, które pozwolą im produkować bardziej ekologicznie i efektywnie. Firmy coraz częściej nie pytają „czy warto inwestować w innowacje”, tylko „jak szybko możemy to wdrożyć” – mówi dyrektor Ewa Śmigiera. „Mierzymy się też z wyzwaniami związanymi ze zmianami klimatycznymi. Pracujemy np. nad rozwiązaniami i katalizatorami, które pozwalają obniżyć emisję CO₂ w procesach produkcyjnych, jak również nad nowymi metodami recyklingu tworzyw sztucznych. Biodegradowalne materiały i biosurfaktanty, czyli ekologiczne odpowiedniki tradycyjnych substancji chemicznych stosowanych np. w kosmetykach, detergentach czy nawozach to szansa na odejście od surowców ropopochodnych”
Jednym z kluczowych kierunków rozwoju Instytutu jest również inżynieria chemiczna i procesowa i technologie niskoemisyjne. W Laboratorium Procesów Wodorowych prowadzone są badania nad produkcją zielonego wodoru metodami elektrolizy oraz jego zastosowaniem w wysokowydajnych ogniwach paliwowych. Dodatkowo, Instytut rozwija procesy przekształcania biomasy w wysokowartościowe produkty chemiczne, co wspiera dekarbonizację przemysłu chemicznego.
W zakresie farmacji Łukasiewicz – IChP specjalizuje się w opracowywaniu metod syntezy substancji czynnych (API) stosowanych w leczeniu schorzeń układu sercowo-naczyniowego, neurologicznych i onkologicznych, w tym w projektowaniu nowych substancji o lepszych właściwościach farmakokinetycznych i farmakodynamicznych. Przykładem jest rozwój technologii produkcji wysokiej czystości aktywnych składników leków przeciwnowotworowych, zgodnych z wymaganiami farmakopei i regulacjami GMP. Naukowcy prowadzą też badania nad systemami dostarczania leków, w tym nanosystemami lipidowymi i polimerowymi, które mogą zwiększać biodostępność trudno rozpuszczalnych substancji leczniczych.
W obszarze chemii materiałowej i technologii polimerowych, Łukasiewicz – IChP opracowuje nowatorskie materiały biodegradowalne oraz polimery funkcjonalizowane, które znajdują zastosowanie w medycynie (np. inteligentne hydrożele do kontrolowanego uwalniania leków), przemyśle opakowaniowym oraz sektorze motoryzacyjnym. Instytut wdrożył także innowacyjne technologie recyklingu chemicznego odpadów polimerowych, umożliwiające odzysk surowców
w sposób zgodny z zasadami gospodarki obiegu zamkniętego.
Działalność badawcza Łukasiewicz – IChP wspierana jest przez nowoczesną infrastrukturę analityczną zlokalizowaną w Laboratorium Analityki Farmaceutycznej, które realizuje kompleksowe badania fizykochemiczne, strukturalne i mikrobiologiczne substancji czynnych, produktów leczniczych oraz wyrobów medycznych.
Przyszłość Polskiej Innowacji Chemicznej
Kampus Mościcki to przełomowy projekt, który redefiniuje podejście do komercjalizacji badań naukowych. Dzięki tej inwestycji Łukasiewicz – IChP umacnia swoją pozycję jako prestiżowy ośrodek naukowy i badawczo-wdrożeniowy. Powstanie Kampusu będzie przełomowym krokiem w kierunku stworzenia krajowego centrum technologicznego, które nie tylko wypełni lukę między badaniami a biznesem, ale stanie się Hubem innowacji w Europie Środkowo-Wschodniej. Dzięki tej inicjatywie przedsiębiorstwa zyskają dostęp do nowoczesnych technologii i wsparcia ekspertów, co pozwoli im skutecznie konkurować na globalnym rynku.
