Ruszyły pierwsze konkursy w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). Jakie nabory dla innowacyjnych przedsiębiorców realizuje Narodowe Centrum Badań i Rozwoju?
Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 stanowi kontynuację dwóch wcześniejszych programów – Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 oraz Inteligentny Rozwój 2014-2020. W ramach FENG będzie realizowane wsparcie na rzecz m.in. przedsiębiorców w obszarze B+R, budowania środowiska przyjaznego innowacjom o strategicznym znaczeniu dla polskiej gospodarki i zazieleniania przedsiębiorstw zgodnie z założeniami Europejskiego Zielonego Ładu.
– Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki na lata 2021-2027 to największy krajowy program wspierania innowacyjności. Za jego pośrednictwem do polskich firm trafi łącznie 7,9 mld euro. FENG jest w dużej mierze kontynuacją Programu Inteligentny Rozwój, ale cechuje się nowym, kompleksowym podejściem do potrzeb przedsiębiorcy w zakresie prowadzenia prac badawczo-rozwojowych i wdrożenia ich wyników w przedsiębiorstwie. Wdrażane projekty mają wzmocnić polską gospodarkę i przestawić ją na jeszcze wyższy poziom zaawansowania technologicznego i proekologicznego – mówi dr Jacek Orzeł, p.o. dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR).
W ramach FENG przewidziane jest wsparcie z NCBR dla innowacyjnych pomysłów m.in. z obszaru zielonych technologii, cyfryzacji, dostępności, rozwoju infrastruktury badawczej czy pierwszych wdrożeń przemysłowych i sztucznej inteligencji. Będą to: Ścieżka SMART, IPCEI oraz IPCEI wodorowy, Współfinansowanie działań TEF AI, Seal of Excellence oraz Wspólne Przedsięwzięcia Badawcze.
– Łączna alokacja na wszystkie działania realizowane przez NCBR w ramach FENG wynosi 2,5 mld euro, czyli około 12 mld zł. Tak więc nasz budżet stanowi ponad 30% całego budżetu Programu. Zdajemy sobie sprawę, że to duża odpowiedzialność i duże możliwości – dodaje dr Jacek Orzeł.
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju będzie pełniło funkcję Instytucji Pośredniczącej w realizacji Programu FENG w trzech priorytetach: I – Wsparcie dla przedsiębiorców, II – Środowisko przyjazne innowacjom oraz III – Zazielenianie przedsiębiorstw.
Ruszyła Ścieżka SMART!
W konkursie Ścieżka SMART, realizowanym w nowatorskiej formule, nabór wniosków o dofinansowanie rozpoczął się 21 lutego i potrwa do 12 kwietnia br. Budżet pierwszego z zaplanowanych na ten rok naborów wynosi 667 mln zł. Dofinansowanie w tym konkursie jest przeznaczone dla dużych przedsiębiorstw realizujących projekt samodzielnie.
Nowością w konkursie jest modułowość wniosków o dofinansowanie. Wniosek obowiązkowo musi obejmować moduł B+R, w ramach którego możliwe jest uzyskanie dofinansowania na realizację badań przemysłowych i prac rozwojowych lub wyłącznie prac rozwojowych. Ma to na celu doprowadzenie do opracowania innowacji produktowej lub innowacji w procesie biznesowym (dotyczącej funkcji działalności przedsiębiorstwa w zakresie produkcji wyrobów lub usług). Dodatkowo, wnioski mogą obejmować takie moduły, jak: wdrożenie innowacji; infrastruktura B+R; cyfryzacja; zazielenienie przedsiębiorstw; internacjonalizacja; kompetencje.
Minimalna wartość kosztów kwalifikowalnych w konkursie to 1 mln zł (dotyczy obligatoryjnego modułu B+R), a maksymalne dofinansowanie uzależnione jest od wybranego rodzaju pomocy publicznej w ramach modułów. Ocena złożonych wniosków o dofinansowanie potrwa 90 dni.
Celem Ścieżki SMART jest rozwijanie oraz wzmacnianie zdolności badawczych i innowacyjnych przedsiębiorstw poprzez realizację prac B+R, a także wdrożenie innowacji. Realizacja projektów da również przedsiębiorstwom możliwość dostosowania działalności do wyzwań wskazanych w Europejskim Zielonym Ładzie oraz związanych z cyfryzacją, rozwojem infrastruktury badawczej, internacjonalizacją działalności, a także wzrostem kompetencji kadr. Ogłoszenie kolejnego naboru dla dużego przedsiębiorcy realizującego projekt samodzielnie zaplanowane jest na 30 marca br.
NCBR ogłosiło konkursy IPCEI oraz IPCEI wodorowy
Projekty IPCEI (Important Projects of Common European Interest) to ważne projekty stanowiące przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania, dla których Komisja Europejska wydała pozytywną decyzję dopuszczającą udzielenie pomocy. Mechanizm ten wspiera realizację polityki gospodarczej oraz polityki konkurencji Unii Europejskiej w celu wzmocnienia potencjału europejskiego przemysłu na tle globalnej konkurencji. O dofinansowanie mogą się starać podmioty, dla których Komisja Europejska wydała pozytywną decyzję dopuszczającą udzielenie pomocy.
Realizacja projektów IPCEI pozwala polskim przedsiębiorcom gromadzić specjalistyczną wiedzę oraz wpisać się w łańcuchy wartości w zakresie przełomowych technologii. Sprzyjają one internacjonalizacji polskich przedsiębiorstw przez możliwość nawiązania bliskiej współpracy z przedsiębiorcami z innych krajów UE działających w obszarze zaawansowanych technologii. Docelowo projekty mają pobudzić również eksport produktów wysokich technologii.
– Dzięki akcentowaniu przez Komisję Europejską konieczności zaistnienia efektu rozlania się wiedzy (tzw. spillover effects), projekty IPCEI pomagają udrażniać kanały współpracy pomiędzy dużymi przedsiębiorcami i MŚP oraz środowiskiem naukowym, co jest niezwykle ważne w dalszym zbliżaniu się sektorów biznesu z naukowym – zaznacza dr Jacek Orzeł, p.o. dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Nabór wniosków o dofinansowanie w konkursie IPCEI trwa do 14 kwietnia br. Wnioskodawcy mogą starać się o łączny budżet 593 mln zł. Będzie on przeznaczony na realizację projektów wpisujących się w co najmniej jedną Krajową Inteligentną Specjalizację oraz w zakres tematyczny „IPCEI EuBatIn – European Battery Innovation”. Każdy z projektów musi obejmować dwa etapy: działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną oraz pierwsze zastosowanie w przemyśle.
Podobnie jak w przypadku konkursu IPCEI, nabór wniosków o dofinansowanie w konkursie IPCEI wodorowy trwa do 14 kwietnia br. Wnioskodawcy mogą starać się o łączny budżet 741 mln zł, przeznaczony na realizację projektów wpisujących się w obszar technologii i systemów wodorowych. Oznacza to, że dofinansowanie mogą uzyskać projekty dotyczące m.in. produkcji wodoru, ogniw paliwowych, magazynowania, transportu i dystrybucji wodoru oraz zastosowania dla użytkowników końcowych, w szczególności w sektorze mobilności. Każdy z projektów musi obejmować dwa etapy: działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną oraz pierwsze zastosowanie w przemyśle.
Eksperymenty ze sztuczną inteligencją
W naborze dla działania Współfinansowanie działań TEF AI od 28 marca br. NCBR przyjmuje wnioski o dofinansowanie projektów, które otrzymały pozytywną decyzję Komisji Europejskiej w zakresie współfinansowania Centrów testów i eksperymentowania technologicznego sztucznej inteligencji (Testing and Experimentation Facilities Artificial Intelligence – TEF AI) ze środków programu Digital Europe, stanowiącego odpowiedź na wyzwania związane z transformacją cyfrową w Unii Europejskiej. W konkursie NCBR na wsparcie działań centrów TEF AI przeznaczono 111 mln zł z Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki. Nabór trwa do 20 kwietnia br.
Centra TEF AI, funkcjonujące w formie międzynarodowych konsorcjów, w skład których wchodzą polskie podmioty, będą wyspecjalizowanymi obiektami działającymi na dużą skalę, służąc dostawcom AI w podnoszeniu ich zdolności technologicznej. Współfinansowanie działań TEF AI pomoże im przyczynić się do zwiększenia wdrożeń rynkowych godnej zaufania sztucznej inteligencji i lepszego wykorzystania AI w Europie.
Dofinansowanie obejmuje współfinansowanie centrów TEF AI, jak i świadczenie przez nich usług przedsiębiorcom. Oferowane usługi mają w szczególności umożliwić przedsiębiorcom eksperymentowanie, testowanie oraz walidację rozwiązań AI zarówno w środowisku wirtualnym, jak i rzeczywistym. Przyczynią się przez to do wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstw MŚP w procesie transformacji cyfrowej w obszarze sztucznej inteligencji.
W dłuższej perspektywie wsparcie tworzenia centrów TEF AI pozwoli na włączenie się do transgranicznej sieci testów i eksperymentowania sztucznej inteligencji, monitorowania, walidacji i certyfikacji tej technologii na podstawie wypracowanych również w Polsce standardów i reguł technicznych, organizacyjnych i etycznych.
– Interesują nas projekty, które w największym stopniu pozwolą na czerpanie korzyści z cyfryzacji dla obywateli, przedsiębiorstw, organizacji badawczych i instytucji publicznych. Dobrze wiemy, że nie wszystko, co jest w tym obszarze technicznie możliwe, taką korzyść przynosi – zauważa dr Jacek Orzeł, p.o. dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Szczegóły dotyczące konkursów uruchamianych przez NCBR w ramach Programu FENG znajdują się na stronach: gov.pl/ncbr oraz nowoczesnagospodarka.gov.pl.
Sebastian Wach
