Na temat projektu pt. „Nowoczesne gazogeneratory prochowe PAC-M+” z Dr inż. Tomaszem Wolszakiewiczem rozmawia Sebastian Wach.
Czym będą charakteryzować się nowoczesne gazogeneratory PAC-M+?
Zadaniem gazogeneratorów prochowych jest dostarczenie stabilnej ilości gazów o odpowiednich parametrach ciśnienia i tzw. efekcie plateou – zapewniających stabilną pracę w zadanym ciśnieniu. Głównym celem projektu jest wydłużenie czasu pracy gazogeneratora o około 3s., tj. do czasu pracy 17 s (dla temperatury pracy 50°C) i do 20,5 s (dla temp. – 55°C). Nowe gazogeneratory muszą zachować dotychczasowe wymiary zewnętrzne. Nitroceluloza, która będzie głównym składnikiem w/w gazogeneratorów poddawana jest procesowi żelatynizacji. Dotychczas rolę żelatynizatora spełniała nitrogliceryna – w naszym przypadku będzie to dinitrodiglikol – substancja syntetyzowana w ramach projektu prze Ł-IPO. Substancja ta jest mniej wrażliwa (bezpieczniejsza) w użytkowaniu w porównaniu z nitrogliceryną, a dodatkowo lepiej żeluje nitrocelulozę. Poza wymienionymi substancjami wysokoenergetycznymi ważnymi dodatkami są katalizatory szybkości palenia, substancje korygujące wykładnik prawa palenia i stabilizatory.
Drugim istotnym elementem będzie zastosowanie nowego inhibitora – substancji która zapewni tzw. spalanie papierosowe – równomierne podczas całego procesu generowania gazów w trakcie pracy ładunku. Ważne jest, aby nowy inhibitor zapewniał pracę w skrajnych temperaturach eksploatacji i nie generował dużych cząstek podczas spalania.
Na jakim etapie jest obecnie projekt?
Obecnie skompletowana jest aparatura niezbędna do wytwarzania nowych ciast prochowych. W jej skład wchodzi: reaktor z płaszczem grzejnym i płynną regulacją obrotów, oraz wirówka której zadaniem jest otrzymanie ciast prochowych o zawartości wilgoci na poziomie 30%. Przygotowane nowe składy ciast prochowych poddawane są procesowi żelatynizacji na walcach przemysłowych w ZPS „Gamrat” sp. z.o o. w Jaśle.
Efektem końcowym projektu będzie prototyp ładunku napędowego, jak będzie można go zdefiniować?
Efektem końcowym będzie wytworzenie w skali przemysłowej kształtek z nowo zaprojektowanych ciast prochowych. Uzyskane to będzie w procesie technologicznym w ZPS „Gamrat” sp. z.o o. w Jaśle. Wytworzone kształtki prochowe będą poddane końcowej obróbce mechanicznej, a ich powierzchnia boczna będzie pokryta nowym inhibitorem. Następnie będą przeprowadzone badania balistyczne w Ł-IPO w Pracowni w Pionkach. Spełnione wymagania czasu pracy, impulsu w odpowiednich przedziałach czasu, oraz minimalne ciśnienia pracy pozwolą na uznanie w/w wyrobu za prototyp.
Istotnym elementem jest produkcja w polskich przedsiębiorstwach przemysłowych
Końcowym odbiorcą prototypu, a w czasie późniejszym wdrożonego wyrobu będzie Mesko S.A w Skarżysku – Kamiennej. Istnieje również możliwość zastosowania nowych receptur ciast prochowych w innych układach z zastosowaniem gazogeneratorów prochowych. Warto podkreślić, że projekt jest realizowany w konsorcjum z ZPS „Gamrat” w Jaśle.
Dziękujemy za rozmowę.
