Smog stanowi duże zagrożenie dla zdrowia i przyczynia się do powstawania wielu chorób cywilizacyjnych, przedostając się nie tylko do naszych dróg oddechowych ale także wody i gleby. Od 2013 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zalicza pył zawieszony (główny składnik smogu) do grona czynników rakotwórczych.
W Polsce w niechlubnej czołówce miast o największym zanieczyszczeniu powietrza znajdują się najpopularniejsze metropolie – Wrocław, Kraków i Warszawa, w których normy potrafią być przekroczone nawet dziesięciokrotnie.
Wprowadzone w 2017 roku rozporządzenie unijne Euro 6, dotyczące normy emisji cząstek stałych w silnikach diesla oraz benzynowych zainspirowało dr inż. Adamską do rozpoczęcia badań mających na celu zmniejszenie emisji toksycznych substancji z gazów spalinowych.
Prowadzony przez naukowiec projekt skupia się nie tylko na katalitycznym dopalaniu sadzy węglowej, ale również na usuwaniu zaabsorbowanych w jej porach węglowodorów poliaromatycznych. Dotychczas nikt w Polsce nie prowadził takich badań.
Wiele prac skupia się głównie na utlenianiu sadzy węglowej, natomiast cząstki stałe silników benzynowych bardzo często, nawet w 90 procentach składają się z węglowodorów, których norm emisji w ogóle nie ma – mówi dr inż. Katarzyna Adamska.
Uczona planuje stworzenie układów katalitycznych nowej generacji, mogących konkurować z kosztownymi katalizatorami opartymi na platynie i palladzie. Innowacyjnym aspektem projektu jest wykorzystany materiał – cząstki bimetaliczne Ru-Re i Ru-Pt zostaną pierwszy raz zastosowane w procesach katalitycznego utleniania sadzy i związków aromatycznych.
– Ruten jest bardzo aktywnym katalizatorem, świetnym w utlenianiu węglowodoru. Niestety jego niska stabilność ograniczała możliwość zastosowania w przemyśle samochodowym. Stąd pomysł, żeby spróbować zwiększyć stabilność rutenu, nie zmniejszając jego wysokiej aktywności w dopalaniu składników sadzy – opisuje naukowiec.
Stworzenie powszechnie dostępnych filtrów cząstek stałych jest niezwykle istotne ze względu na stale rosnące wymagania ustawowe stawiane przez Unię Europejską w kwestii zmniejszenia emisji cząstek stałych.
– Już teraz Komisja Europejska naciska na to, aby przemysł samochodowy zaczął pracować nad ograniczeniem emisji węglowodorów, dlatego konieczne jest poszukiwanie nowych, przystępnych rozwiązań – podkreśla dr Adamska.
Projekt pn.:”Poszukiwanie nowych katalizatorów w celu ograniczenia emisji cząstek stałych z silników samochodowych – bimetaliczne nanocząstki Ru-Re i Ru-Pt osadzone na nośnikach tlenkowych” realizowany jest w ramach programu „POWROTY” FNP.
Jadwiga Pasiut