Beskidzka wełna wycisza pomieszczenia i użyźnia glebę.
Zespół badawczy pod przewodnictwem prof. dr hab. inż. Jana Brody prowadzi badania dotyczące zastosowania wełny z owiec górskich. W ramach projektu finansowanego z funduszy norweskich naukowcy pracują nad optymalnymi rozwiązaniami umożliwiającymi produkcję materiałów przeznaczonych do izolacji akustycznej pomieszczeń jak również dodatków służących poprawie właściwości gleby.
Z Profesorem Janem Brodą i dr inż. Moniką Rom z Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej rozmawia Jakub Maksymowicz.
Skąd wziął się pomysł na realizację projektu?
Projekt dotyczy wełny pozyskiwanej z owiec górskich wypasanych w Beskidzie Śląskim i Żywieckim. Przez wiele lat wełna ta była wykorzystywana do produkcji wyrobów regionalnych, a także przerabiano ją w przemyśle włókienniczym. Obecnie popyt na wyroby z tej wełny jest mocno ograniczony. W efekcie stała się ona produktem odpadowym nie znajdującym szerszego zastosowania. Celem naszego projektu jest opracowanie rozwiązań umożliwiających racjonalne wykorzystanie zasobów wełny górskiej.
Czym charakteryzuje się wełna owiec beskidzkich?
Wełna beskidzka jest gruba i niejednolita. Nie nadaje się do wytwarzania wysokiej jakości wyrobów odzieżowych. Po przesortowaniu część wełny może być przerabiana technikami włókienniczymi i może być zastosowana do produkcji materiałów izolacyjnych przeznaczonych do poprawy właściwości akustycznych pomieszczeń. Druga część wełny może być wykorzystana do produkcji nawozów organicznych.
Proszę opisać dokładniej rozwiązania, nad którymi Państwo pracujecie.
Wyselekcjonowaną wełnę o lepszej jakości stosujemy do wytwarzania filcu oraz przędzy, przeznaczonej na wyroby tkane oraz dywanowe, wytwarzane metodą tuftingu. Otrzymywane materiały charakteryzuje wysoka zdolność do pochłaniania dźwięków, dobre właściwości użytkowe i wysokie walory estetyczne. Z wełny gorszej jakości wytwarzamy nawozy organiczne. Wełna jako włókno białkowe zawiera dużą ilość azotu. Po zmieszaniu z ziemią podlega biodegradacji, podczas której związki azotowe są uwalniane do gleby. W przeciwieństwie do tradycyjnych nawozów mineralnych uwalnianie azotu z wełny zachodzi wolno i zapewnia roślinom zaopatrzenie w azot w całym okresie wegetacyjnym. W celu łatwego dozowania nawozy proponujemy w formie granulatu.
Przedsięwzięcie realizowane jest w ramach projektu o nazwie „Polish sheep wool for improved resource utilisation and value creation”. Członkowie konsorcjum są otwarci na współpracę biznesową w celu wprowadzenia opracowanych rozwiązań na rynek.
