Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020 realizowany jest przy udziale środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Europejskiego Funduszu Społecznego o łącznej wysokości ponad 2 mld euro.
Kluczowym pojęciem określającym kierunek rozwoju współczesnej gospodarki jest innowacyjność. Dlatego w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Podkarpackiego 2014-2020 (RPO) znaczna część środków została przeznaczona na wspieranie MŚP. Poprawa transferu wiedzy między sektorem prywatnym i publicznym, jego trwałe powiązanie z nauką oraz prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, które wynikają z naszych regionalnych specjalizacji, to właśnie elementy, jakie Samorząd Województwa chce wzmacniać przy udziale Funduszy Europejskich. Zachęcamy firmy do sięgania po dotacje przy opracowywaniu i wdrażaniu nowych produktów, usług lub technologii. Chcemy promować i wspierać małych i średnich przedsiębiorców, którzy – korzystając z nowoczesnych technologii – przyczyniają się do tworzenia w naszym województwie trwałych miejsc pracy. Służą temu m.in. środki, jakie w ramach I osi priorytetowej RPO przeznaczyliśmy na rozwój konkurencyjnej i innowacyjnej gospodarki. To niebagatelna kwota, bo aż 374 mln euro.
Ogromnym wyzwaniem jest rozwój gospodarki opartej na nowoczesnych technologiach powstałych w wyniku prowadzenia prac badawczo-rozwojowych. Stąd ukierunkowanie unijnego wsparcia na działania poszerzające działalność B+R, w szczególności prowadzoną przy współpracy z sektorem nauki. RPO ma zachęcić przedsiębiorstwa do samodzielnego prowadzenia prac B+R lub zlecania ich uczelniom i instytutom badawczym. Więcej wdrożeń opartych na wynikach prac B+R ma doprowadzić do wzrostu innowacyjności regionalnej gospodarki, wyższej wartości dodanej oferowanych produktów i usług oraz zdobywania zagranicznych rynków. W zakresie działalności B+R wsparcie otrzymają wyłącznie przedsięwzięcia z obszaru inteligentnych specjalizacji określonych w Regionalnej strategii innowacji na lata 2014-2020. Również firmy podnoszące w tych obszarach swą konkurencyjność będą preferencyjnie traktowane w procesie przyznawania wsparcia. Wspomniana Regionalna strategia innowacji zakłada koncentrację na projektach zgodnych z trzema inteligentnymi specjalizacjami regionu: lotnictwo i kosmonautyka, jakość życia oraz informacja i telekomunikacja
Samorząd województwa kładzie również duży nacisk na profesjonalizację usług świadczonych przez instytucje otoczenia biznesu, gdyż w ten sposób firmy można zachęcić do inwestycji w nowe rozwiązania. Środki z Programu przeznaczone są także na tworzenie stref aktywności gospodarczej, sieciowanie podkarpackich firm oraz IOB, inwestycje w MŚP niezbędne do wprowadzenia na rynek innowacyjnych produktów lub usług oraz na wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w przedsiębiorstwach. Wsparcie będzie udzielane firmom w ramach czterech działań, w których przewidziano różne typy projektów.
Ogromnym zainteresowaniem cieszył się nabór w ramach działania 1.4. Wsparcie MŚP. Do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego wpłynęło 1 335 wniosków. Zaplanowana pula środków przeznaczona na dofinansowanie projektów to 200 mln PLN. Kwota o jaką wnioskują przedsiębiorcy to ponad 2 862 mln PLN. Dla przypomnienia całkowita alokacja dla I osi priorytetowej to w przybliżeniu 1 500 mln zł. W ramach tego działania wsparciem zostaną objęte przedsiębiorstwa wprowadzające tylko i wyłącznie nowe produkty i usługi.
Nowością w Programie są Bony na innowacje. Wsparcie to pozwala na nawiązanie współpracy z jednostkami naukowymi, która prowadzi do sporządzenia studium wykonalności. Mamy już za sobą nabór w ramach tego działania – w trakcie naboru wpłynęły 62 wnioski, a łączna kwota wnioskowanego dofinansowania wyniosła ponad 2,6 mln PLN. Licznie reprezentowane są przedsięwzięcia w dziedzinie informatyki, dotyczące e-usług dla klientów lub nowych aplikacji. Pozostałe projekty polegają np. na analizie wykonalności badań w zakresie zastosowania odnawialnych źródeł energii, gospodarki odpadami czy nowych rozwiązań w sektorze spożywczym.
Priorytetem w działaniach Europejskiego Funduszu Społecznego jest kompleksowa pomoc osobom bezrobotnym oraz poszukującym pracy, jak również wsparcie dla nowych podmiotów gospodarczych. Ma to wpłynąć w sposób bezpośredni na wzrost poziomu przedsiębiorczości w regionie. Na realizację tych zadań w ramach Regionalnego rynku pracy przewidziano kwotę 227,4 mln euro
Samorząd Województwa aktywnie wspiera również podkarpacką edukację. Za ten obszar odpowiadają działania wpisane do osi Jakość edukacji i kompetencji w regionie. Realizowane projekty dotyczą przede wszystkim rozbudowy infrastruktury, wyposażenia przedszkoli oraz szkół w odpowiednie pomoce dydaktyczne, zapewnienia większej dostępności oferty edukacyjnej, poprawy jakości kształcenia, uruchomienia programów stypendialnych czy doskonalenia zawodowego pracowników oświaty.
Powszechny dostęp do wychowania przedszkolnego z jednej strony wyrównuje szanse edukacyjne, a z drugiej – stwarza rodzicom możliwość powrotu do aktywności zawodowej. Wojewódzki Urząd Pracy, będący Instytucją Pośredniczącą RPO, przyznał dofinansowanie na utworzenie ponad 1100 dodatkowych miejsc w przedszkolach, ponad 2 tys. dzieci zostanie objętych programem zajęć dodatkowych. Dla młodych rodziców duże wsparcie stanowią też wdrażane projekty opieki nad najmłodszymi dziećmi. Z kolei realizacja projektów dotyczących poprawy jakości kształcenia zawodowego pozwoli na dostosowanie metod i warunków prowadzenia zajęć do wymagań współczesnej gospodarki. Uczniowie zyskają możliwość zdobywania doświadczenia poprzez praktyki lub staże u pracodawców. Te działania świetnie się sprawdziły już w poprzednich latach. Szansę zyskali nie tylko uczniowie, ale także nauczyciele zawodu i instruktorzy praktycznej nauki zawodu. Mogą oni skorzystać ze studiów podyplomowych, programów walidacji i certyfikacji wiedzy, umiejętności i kompetencji, zdobywać uprawnienia egzaminatorów i instruktorów nauki zawodu.
Od początku wdrażania Programu mamy już za sobą ogłoszone 54 nabory wniosków, na łączną kwotę dofinansowania ponad 3,6 mld PLN.
W odpowiedzi na ogłoszone nabory w ramach Europejskiego Funduszy Rozwoju Regionalnego złożonych zostało 1 870 wniosków o dofinansowanie projektów, na łączną kwotę dofinansowania ponad 4 mld PLN, zaś w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego złożonych zostało 1 355 wniosków o dofinansowanie projektów na łączną kwotę dofinansowania ponad 2 mld PLN. W ramach EFRR do dofinansowania wybranych zostało 340 wniosków na łączną kwotę dofinansowania ponad 510 mln PLN, do tej pory podpisaliśmy 138 umów o dofinansowanie na kwotę ponad 200 mln PLN. Natomiast w ramach EFS do dofinansowania wybranych zostało 191 wniosków na łączną kwotę dofinansowania ponad 362 mln PLN, z czego podpisano 87 umów/decyzji o dofinansowanie projektów, na łączną kwotę ponad 163 mln PLN.
Na wszystkie zaplanowane konkursy w ramach RPO WP 2014-2020 w 2016 roku Zarząd Województwa Podkarpackiego przeznacza kwotę ponad 4,49 mld zł. Zależy nam na tym, by nasi przyszli beneficjenci mądrze wykorzystali te środki.
Władysław Ortyl
Marszałek Województwa Podkarpackiego
