Wśród państw Unii Europejskiej Polska jest krajem o największej powierzchni ziem przeznaczonych pod uprawę żyta, jednakże uzyskiwany plon jest dwukrotnie niższy w porównaniu innych krajów UE. Nad poprawą tego stanu rzeczy pracuje zespół naukowców z Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego w Radzikowie pod kierownictwem dr Jolanty Groszyk. Realizowany przez nich projekt „Identyfikacja cech o podłożu molekularnym warunkujących plon żyta prowadząca do opracowania efektywnych markerów molekularnych”, finansowany w ramach programu NCBR – Lider XII, ma na celu identyfikację genów regulujących rozwój ziarna i opracowanie narzędzia pozwalającego na efektywną selekcję odmian o wysokim potencjale plonotwórczym.
W projekcie wykorzystujemy formy żyta pochodzące z kolekcji Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych oraz materiały dostarczone przez polskie spółki hodowlane. Założyliśmy, że genotypy żyta zgromadzone w czasie krajowych i zagranicznych ekspedycji, będą reprezentowały cechy warte wdrożenia w programach hodowlanych. Unikalnych cech poszukujemy poprzez wykorzystanie metod sekwencjonowania DNA umożliwiających poznanie genów oraz poziomu ich ekspresji w czasie dojrzewania ziarna. Zdobyta w ten sposób wiedza, jest postawą do opracowania markerów molekularnych. – mówi dr Jolanta Groszyk.
Zespół badawczy zakłada, że wdrożenie opracowywanego narzędzia pozwoli na znaczne skrócenie etapu selekcji roślin oraz lepsze wykorzystanie potencjału genetycznego żyta do uzyskania nowych odmian o określonych parametrach wpływających na produktywność, uwzględniających Polskie warunki klimatyczne. Postęp prac badawczych śledzić można poprzez fanpage Projekt R-Grain, prowadzony przez dr Jolantę Groszyk w serwisie Facebook.
