Edukacja i szukanie nowych rozwiązań, które wymiernie wpłyną m.in. na możliwość odzysku surowców czy wody. O obecnie realizowanych projektach opowiedziała dr hab. Marzena Smol.
Powiedzmy zatem kilka słów o projektach, które obecnie są przez Panią realizowane. Jakich zagadnień dotyczą?
Teraz poruszamy się głównie w tematyce dotyczącej wody w gospodarce o obiegu zamkniętym (GOZ). Naszym najważniejszym projektem, w tej tematyce jest „wodoGOZowanie w praktyce, czyli opracowanie kompleksowych metod odzysku wody i podnoszenia świadomości społecznej o kluczowej roli, jaką pełni woda w gospodarce obiegu zamkniętego”. Celem projektu jest wzmocnienie transformacji w kierunku GOZ w zakresie zrównoważonego i cyrkularnego gospodarowania zasobami wodnymi. Można wymienić tutaj dwa kluczowe elementy. Opracowaliśmy i wdrożyliśmy koncepcję instalacji do odzysku wody deszczowej oraz wody ze ścieków komunalnych, oczyszczonych. To jest bardzo ważny element wdrażania GOZ w oczyszczalniach ścieków, ale także w indywidualnych gospodarstwach domowych i przedsiębiorstwach. W kontekście postępujących zmian klimatycznych oraz suszy czy niedoboru wody, co ma miejsce także w Polsce, jest bardzo ważne. To instalacja opłacalna ekonomicznie i środowiskowo. Mamy tutaj zatem dwie wartości dodane. Drugim elementem tego dużego projektu (323 549,34 euro), finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG, jest wielka kampania informacyjno-edukacyjna. Na tej płaszczyźnie naszym niewątpliwym sukcesem jest to, że przeszkoliliśmy kilkuset interesariuszy – zarówno naukowców, specjalistów, jak i społeczeństwo (w tym dzieci) z zakresu wody w GOZ. Nasi uczestnicy brali udział w podczas szkole letniej, warsztatach, seminariach, szkoleniach i grach edukacyjnych. . Ponadto opracowaliśmy spoty radiowe i telewizyje dot. zarówno instalacji odzysku wody jak i wydarzenia podsumowującego projekt – międzynarodowej konferencji pt. Woda i Ścieki w Gospodarce o Obiegu Zamkniętym (CEwater), zaplanowanej na 22-24 kwietnia w Krakowie. Jej celem, oprócz prezentacji wyników projektu, jest omówienie problematyki i sposobów gospodarowania wodą i ściekami, przedstawianie najlepszych praktyk wdrażania GOZ w sektorze gospodarki wodno-ściekowej w ramach rozwiązań organizacyjnych, technologicznych i edukacyjno-informacyjnych. Niewątpliwie wartością dodaną jest tutaj współpraca z Wodociągami Miasta Krakowa, które gości nas w Zakładzie Uzdatniania Wody Bielany podczas tego wydarzenia. Oprócz wody w GOZ, naszym kluczowym obszarem działalności są nawozy z odpadów, czyli zagospodarowanie odpadów na cele nawozowe. Cały czas działamy zatem w obszarze inżynierii i zarządzania środowiskiem.
Można zatem powiedzieć, że to rozwiązania, które realnie zmieniają życie użytkowników poszczególnych systemów?
Zdecydowanie tak. Nawet w kontekście eutrofizacji, która oczywiście jest negatywnym zjawiskiem, w szczególności w rejonie Morza Bałtyckiego. Przeciwdziałamy temu i robimy rekomendacje, zarówno dla polityków czy przedsiębiorców, ale także dla samego społeczeństwa. Docelowo bowiem naszym głównym celem jest poprawa jakości życia, zarówno ludzi jak i środowiska.
Jak zatem kształtują się plany na przyszłość, jakie cele stawia sobie Pani przed sobą?
Najbliższe miesiące to oczywiście wspomniana wcześniej konferencja. Na pewno będziemy w dalszym ciągu pogłębiać temat wykorzystania wody w sposób bardziej zrównoważony, zgodnie z ideą GOZ. Jest to bowiem obszar przez wiele lat niedoceniany. Wody nie traktowano jako cennego surowca, a jest to przecież najważniejszy surowiec na Ziemi. To zatem zdecydowanie kierunek naszych dalszych działań – woda w GOZ i nawozy z odpadów. Stawiamy na każdy projekt, z edukacją ekologiczną w tle. Moim niewątpliwym marzeniem jest to, aby naukowiec pełnił niejako rolę influencera, w tym pozytywnym słowa znaczeniu. By miał wpływ na życie ludzi. Nie na zasadzie sprzedawania pewnego contentu za pieniądze, tylko przekazywania informacji dotyczących m.in. zdrowego życia w kontekście środowiskowym czy zdrowotnym. Przedstawianie bowiem wyników badań w sposób przystępny dla konsumenta jest teraz bardzo ważne, ponieważ nauka ma być po prostu dla ludzi.
