Dr Łukasz Kuryk z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie pracuje nad nowymi strategiami zastosowania onkolitycznych wektorów wirusowych w immunoterapii nowotworów.
Terapia przeciwnowotworowa powinna być bezpieczna i skuteczna. Dlatego też ukierunkowanie na niszczenie tylko i wyłącznie tkanki zmienionej nowotworowo, przy jednoczesnym zachowaniu zdrowej tkanki w jak najlepszym stanie jest niezwykle istotne. Wirusy onkolityczne zakażają i degradują tylko komórki nowotworowe, a uwalniane wówczas antygeny nowotworu wyzwalają odpowiedź immunologiczną. Ponadto konwencjonalne metody leczenia, takie jak chemioterapia czy radioterapia, charakteryzuje ograniczony efekt terapeutyczny, niska skuteczność działania w zaawansowanych stadiach choroby i wysoki wskaźnik szkodliwości.
Wirusowe wektory onkolityczne stosowane są w immunoterapii celem aktywacji układu immunologicznego gospodarza. Wirusy onkolityczne replikują się selektywnie w komórkach nowotworowych. Istotnym jest również, że w przeciwieństwie do terapii genowej, nie są one tylko i wyłącznie nośnikiem pożądanych genów, lecz również czynnikiem indukującym lizę komórkową. Niszcząc komórki nowotworowe, indukują swoistą i nieswoistą odpowiedź immunologiczną skierowaną przeciwko komórkom nowotworowym.
Wzmocnienie wektora onkolitycznego w dodatkowy transgen immunostymulujący może zwiększyć szanse na powodzenie terapii przeciwnowotworowej. Dzięki nowoczesnym technologiom możemy zwiększyć odpowiedź immunologiczną poprzez „uzbrojenie” genetycznie zmodyfikowanego wirusa dodatkowymi cząsteczkami immunostymulującymi. Lokalna produkcja tych czynników, jak też odpowiedni ich poziom w mikrośrodowisku guza, mogą wzmocnić przeciwnowotworową odpowiedź immunologiczną gospodarza- mówi kierownik projektu dr Łukasz Kuryk.
Celem prowadzonych prac badawczych jest zrozumienie mechanizmu działania testowanej przeciwnowotworowej terapii, biologii nowotworu oraz specyficznych badań odpowiedzi immunologicznej. Obecnie koncentrujemy się na zastosowaniu terapii łączonej w opracowaniu nowych i efektywniejszych metod leczenia międzybłoniaka opłucnej (ang. mesothelioma) – dodaje dr Kuryk.
Projekt pn. „Opracowanie nowych i efektywniejszych metod leczenia międzybłoniaka opłucnej z użyciem wirusa onkolitycznego kodującego ICOS ligand w połączeniu z inhibitorem punku kontrolnego anti-PD-1” jest realizowany we współpracy naukowej z międzynarodowymi ośrodkami badawczymi w ramach programu SONATINA Narodowego Centrum Nauki (NCN) będącego kontynuacją wcześniej zrealizowanego projektu w ramach badania naukowego MINIATURA również NCN.
Joanna Laskowska
