Cierpliwe dążenie do celu przynosi sukcesy, o tym rozmawiamy z dr hab. inż. Markiem Warzechą, prof. PCz Prorektorem ds. rozwoju.
Mogę chyba powiedzieć, że ten rok należy do Politechniki Częstochowskiej. Zdradzi Pan receptę na sukces?
Współczesna uczelnia, jeśli chce istnieć na mapie innowacyjnych organizacji, musi oferować wysokiej jakości kształcenie, zapewniające absolwentom pożądane na rynku pracy kompetencje oraz proponować rozwiązania naukowe, które zmieniają świat. Politechnika Częstochowska doskonale radzi sobie z tymi wyzwaniami. Intensywnie współpracuje z podmiotami otoczenia społeczno-gospodarczego, zapewniając studentom praktyki i staże wzbogacające ich wiedzę i doświadczenie. Uczelnia dysponuje wysokiej klasy infrastrukturą badawczą umożliwiającą realizację nowatorskich projektów naukowych o znaczeniu międzynarodowym. Pracownicy realizują badania naukowe, kluczowe dla aktualnych wyzwań nowoczesnego przemysłu, pełniąc rolę ośrodka badawczo-rozwojowego o znaczącym potencjale innowacyjności.
Potencjał Politechniki Częstochowskiej jest szeroko komentowany w środowisku biznesowym. W tym roku Uczelnia otrzymała prestiżowe nagrody.
Tak. Są to nagrody instytucji społecznych i gospodarczych, które utwierdzają nas, że zmierzamy w dobrym kierunku. Politechnika Częstochowska będąc laureatem nagród: Naukowiec Przyszłości 2023 w kategorii „Uczelnia Przyszłości”, Symbol Synergii Nauki i Biznesu 2023 oraz Jurajskie Olimpy w ramach XXIII edycji Konkursu „Jurajski Produkt Roku”, znalazła się w elitarnym gronie instytucji zmieniających świat, dzięki inteligentnemu rozwojowi opartemu na wiedzy i innowacjach. Pierwsza z wymienionych nagród przyznawana jest przez Forum Inteligentnego Rozwoju, które skupia organizacje wykorzystujące kreatywne myślenie i sztukę innowacji do podniesienia jakości życia, czyniąc świat lepszym miejscem. Natomiast program Symbol docenia firmy i instytucje, cechujące się innowacyjnością, rozumiejące rolę prestiżu w zapewnieniu silnej pozycji na rynku i przekształcające swoje środowisko za pomocą inteligentnych mechanizmów opartych na wiedzy i kompetencji. Symbolem 2023 nagrodzono Politechnikę Częstochowską oraz jeden z wydziałów – Wydział Zarządzania.
Takie uznanie to wynik wytężonej pracy. Co Pana zdaniem było tutaj kluczowe?
Sukces Politechniki Częstochowskiej jest efektem stale rosnącego stopnia komercjalizacji wyników badań naukowych. Niebagatelną rolę odgrywa tutaj Centrum Transferu Technologii, które zabiega o zwiększanie efektywności współpracy między nauką a biznesem. Usługi Centrum są adresowane z jednej strony do środowiska przedsiębiorców niezależnie od ich wielkości i skali działania, a z drugiej do pracowników Politechniki Częstochowskiej, aby pośredniczyć w kontaktach z otoczeniem gospodarczym.
To odpowiedzialne zadania. Myślę, że przede wszystkim bardzo wymagające.
Chciałbym pochwalić przede wszystkim zapał i zaangażowanie pracowników Centrum. Tym bardziej, że to mały zespół, który z pomocą brokerów innowacji, odnosi coraz większe sukcesy. Przede wszystkim udało im się trafić do świadomości naszych naukowców, jak i partnerów biznesowych poszukujących wsparcia w procesie komercjalizacji. Pracownicy Centrum Transferu Technologii prowadzą akcje promujące wynalazki i badania realizowane w Politechnice Częstochowskiej. Uczestnictwo w różnego rodzaju targach i spotkaniach nauki z biznesem pozwala z jednej strony zaprezentować firmom ofertę Uczelni, a z drugiej zidentyfikować potrzeby przemysłu. Uczelnia nie spoczywa na laurach, ale stawia sobie ambitne cele: usprawnianie procesu komercjalizacji, upraszczanie procedur i skracanie czasu realizacji przedsięwzięć z biznesem.
Ale bądźmy szczerzy, że sama pracowitość i zaangażowanie nie wystarczą. Bardzo ważne jest skuteczne pozyskiwanie środków finansowych. Tutaj Uczelnia też chyba dobrze sobie radzi?
Oczywiście, że każdy sukces jest wynikiem ciężkiej pracy, który wymaga odpowiedniego wsparcia finansowego. W zakresie rozwoju komercjalizacji wyników badań naukowych decydujący był projekt Ministerstwa Edukacji i Nauki „Inkubator Innowacyjności 4.0”. W przypadku Politechniki Częstochowskiej, zdecydowana większość działań możliwa była dzięki finansowaniu z tego projektu. To wsparcie pozwoliło na testowanie rokujących prac badawczych czy inicjowanie i wspieranie – czasem ryzykownych – badań z potencjałem komercyjnym. W ramach projektu uruchomiono pięć edycji konkursu „Dofinansowanie na innowacje” i odkryto na Uczelni wiele ciekawych pomysłów. Objęto wsparciem prace przedwdrożeniowe prowadzone przez pracowników naukowych Uczelni, dokonano kilkadziesiąt zgłoszeń patentowych w tym także w zakresie ekoinnowacji, mających wpływ na środowisko. Uczelnia nawiązała wiele form współpracy z otoczeniem gospodarczym. Podczas trwania projektu odbyło się kilkadziesiąt spotkań naukowo-biznesowych, a pracownicy Uczelni zaprezentowali swoje osiągnięcia podczas krajowych i zagranicznych targów czy wystaw. To naprawdę imponujące wyniki, które z dumą podkreślam.
Nie byłoby sukcesów bez dobrych pomysłów. Jakie może Pan wymienić przykłady badań prowadzonych na Politechnice Częstochowskiej?
Tak, nie byłoby tych efektów bez zdolnych naukowców. Skupiamy się przede wszystkim na poprawie jakości życia. Najlepszym przykładem jest współpraca międzynarodowego zespołu naukowców inżynierów biomedycznych i biomechaników z Politechniki Częstochowskiej, Śląskiej czy University of London z neurochirurgami Kliniki Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie oraz Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Wieloletnie wysiłki zespołu pozwoliły na wprowadzenie do codziennej praktyki klinicznej metod przedoperacyjnego planowania zabiegów rekonstrukcji czaszki w wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości oraz dobór parametrów sprężyn do indywidualnych potrzeb pacjenta. Obecnie prowadzone są zakrojone na szeroką skalę badania nad opracowaniem unikatowych sprężyn dystrakcyjnych oraz zindywidualizowanych narzędzi neurochirurgicznych. A wszystko to dla małych pacjentów, którzy rodzą się z rzadką wadą wrodzoną, polegająca na przedwczesnym zrośnięciu się szwów czaszkowych, co prowadzi do zniekształceń czaszki dziecka. Pierwsze takie operacje przeprowadzono już w sierpniu br. w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie. Swoje prace nad zdrowiem najmłodszych skupił kolejny zespół pracowników Politechniki Częstochowskiej, który opracował bieliznę do spania dla niemowląt, monitorującą funkcje życiowe. Zauważam, że mamy duży potencjał w branżach budownictwa i ochrony środowiska, którym oferujemy nowoczesne rozwiązania. Jednym z ostatnio opatentowanych pomysłów jest biodegradowalna folia do zastosowania w rolnictwie wykonana z polimerów, które nie są ropopochodne. Coraz silniej zacieśniamy również współpracę z branżą stalową.
Te przykłady robią wrażenie, mogą służyć nam wszystkim. Gratuluję Uczelni tak zdolnych naukowców.
Dziękuję bardzo. Tutaj też mogę się pochwalić, bo doskonałym podsumowaniem potencjału naukowego Politechniki Częstochowskiej jest ranking The World’s Top 2% Scientists, publikowany corocznie przez Uniwersytet Stanforda. Ranking wyłania najlepszych naukowców, których publikacje są najczęściej cytowane przez innych autorów na całym świecie. Oceniana jest całość dorobku naukowego poszczególnych badaczy ze wszystkich dziedzin nauki według ustalonych parametrów. Na tej podstawie twórcy listy przygotowują dwa rankingi. Pierwszy bierze pod uwagę dorobek całej kariery naukowca, drugi dotyczy cytowań z ostatniego roku kalendarzowego, czyli 2022. W rankingu World’s Top 2% Scientists 2023 obejmującym cały dorobek w karierze naukowej znalazło się ośmiu naukowców z Politechniki Częstochowskiej, natomiast w rankingu World’s Top 2% Scientists 2023 uwzględniającym wyłącznie dorobek naukowy w 2022 roku znalazło się jedenastu naukowców.
Politechnika Częstochowska jest bardzo aktywną uczelnią w regionie i realizuje różne wydarzenia, które czasem odbiegają od charakteru technicznej uczelni.
Staramy się otwierać dla mieszkańców regionu. W naszym kalendarzu są wydarzenia, które mają zachęcić, przede wszystkim młodzież do odwiedzenia nas. Realizujemy naprawdę niesztampowe akcje. Np. odmieniamy wizerunek bibliotek. W marcu zorganizowaliśmy „W samo południe w bibliotece…. Pokaz mody – kolekcja inspirowana książką ze zbiorów biblioteki głównej PCz”. Pokaz zapoczątkował cykl ciekawych wydarzeń organizowanych w uczelnianej bibliotece. Organizujemy również wystawy prac, których autorami są pracownicy i studenci Politechniki Częstochowskiej. Wychodzimy do ludzi, bo uważamy, że nowoczesna uczelnia pretendująca do miana innowacyjnych musi dbać o rozwój swojego potencjału naukowego. A tutaj bardzo ważne jest pozyskiwanie młodych talentów. Symbolem Politechniki Częstochowskiej rozpoznawalnym na arenie międzynarodowej jest Studenckie Koło Naukowe PCz Rover Team i łazik marsjański. Utrzymanie silnej pozycji wymaga zachęcania młodzieży do studiowania kierunków technicznych. Uczelnia słynie w regionie ze swojej działalności edukacyjnej. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszy się Częstochowski Uniwersytet Młodego Odkrywcy, który w tym roku po raz ósmy otwierał świat nauki przed najmłodszymi uczniami. W tegorocznej edycji kolejnego projektu – Częstochowskiego Uniwersytetu Młodzieżowego, przeprowadzono wykłady i warsztaty dla rekordowej liczby 600 uczniów szkół ponadpodstawowych. Widzimy, że te działania przynoszą efekty. Festiwale naukowe, wydarzenia naukowo-sportowe czy pikniki rodzinne zaowocowały liczniejszą rekrutacją na studia w roku akademickim 2023/2024.
Gratuluję, tym bardziej, że śląskie uczelnie są mocną konkurencją. Wiem, że interesuje się Pan piłką nożną. Życzę Politechnice, by na wzór Rakowa Częstochowa, broniła swojej pozycji i prężnie rozwijała się.
To bardzo miłe porównanie, dziękuję. Politechnika Częstochowska pokazuje, że uczelnia z mniejszego miasta może prężnie rozwijać się. Osiągnięte sukcesy w różnych obszarach działalności są wynikiem skutecznego realizowania strategii rozwoju. Rzeczywiście, można powiedzieć, że podobnie jak Mistrz Polski RKS Raków Częstochowa, Politechnika realizuje cierpliwie swoje cele krok po kroku, wykorzystując pracowitość, otwartość na współpracę i odwagę w stawianiu celów.
