Rozmowa z dr hab. Piotrem Pachurą, prof. P.Cz. na temat projektu pn. „Przestrzeń w organizacji. Organizacja w przestrzeni. Hipoteza teorii przestrzeni”
Czym jest dla Pana przestrzeń?
Przestrzeń jest „czymś” fascynującym. „Czymś”, ponieważ nie do końca wiadomo w jaki sposób istnieje, a może nie istnieje? Z jednej strony wszystko co istnieje znajduje się w jakiejś przestrzeni, czyli to przestrzeń umożliwia istnienie, z drugiej strony jest niedostrzegalna. Przestrzeń postrzegamy poprzez znajdujące się w niej obiekty, zatem czy bez obiektów przestrzeń istnieje?
Fascynujące jest to, że przestrzeń może mieć tak silny związek z naukami społecznymi, a w zasadzie bardzo rzadko jest badana z tej perspektywy.
Jaki był cel badań?
Chciałem odkryć strukturę percepcji przestrzeni. W przypadku tego projektu w odniesieniu do menadżerów organizacji. Chciałem odpowiedzieć pytanie, jakie warstwy przestrzeni funkcjonują w organizacji oraz jak wyglądają ich wzajemne zależności? Odkryć swoiste centra i peryferie przestrzeni organizacyjnych, przestrzenie wewnętrzne i zewnętrzne. Założyłem, że można zbudować model teorii przestrzeni organizacji przy zastosowaniu geometrii fraktalnej.
Jak można zdefiniować model konceptualny?
Model konceptualny to model hipotetyczny, czyli założenie badawcze. Można pozostać na tym etapie, ale to będzie tylko propozycja. Nie mamy żadnej pewności czy model odzwierciedla rzeczywistość. Taki model konceptualny struktury przestrzeni organizacji zaproponowałem w 2016 roku w książce pt. O przestrzeni w zarządzaniu. Studium metodologiczne. Może było to nawet ciekawe, ale nie było dowodów na prawdziwość modelu. Dopiero realizacja projektu na Wydziale Zarządzania Politechniki Częstochowskiej finansowanego przez NCN, umożliwiła empiryczną weryfikację konceptualnego modelu.
Czym jest trójkąt Sierpińskiego (czy to model trójprzestrzeni?)
Jednym z założeń badawczych było poszukiwanie możliwości wizualizacji modelu teorii przestrzeni organizacji w formule geometrii fraktalnej. Fraktale to występujące dość powszechnie w przyrodzie swoiste formy geometryczne charakteryzujące się nieregularnym kształtem oraz samo-podobieństwem, czyli części figury są podobne do całości. Istnieje pogląd, że fraktale najlepiej opisują nasz „nieidealny” świat. Założyłem, że struktura przestrzeni może być wizualizowana za pomocą fraktala, gdyż przestrzeń jest czymś samo-podobnym, multiplikującym się, powtarzalnym, wielowymiarowym.
Swoją drogą ciekawa jest liczba trzy (trójkąt), przejawia się ona u wielu badaczy przestrzeni związanych z nurtem filozoficzno-socjologicznym zwanym „zwrotem przestrzennym”.
Jak te badania mogą się przełożyć w praktyce, w przyszłości?
Trudne pytanie, gdyż były to badania podstawowe czyli skierowane na odkrywanie nowej wiedzy, a nie wdrożenia czy zastosowania komercyjne. Wydaje się jednak, iż rezultaty badań mają potencjał do zastosowań w praktyce funkcjonowania organizacji, jak np. znaczenie mikroprzestrzeni, interfejsów fizyczno-wirtualnych, nieciągłości, czy materialność percepcji przestrzeni.
Dziękujemy za rozmowę
Sebastian Wach
