Nowatorskie oświetlenie wkrótce może stać się faktem. Wyjątkowy projekt przybliżyła dr hab. Dagmara Stefańska, prof. INTiBS PAN.
Dr hab. Dagmara Stefańska z Instytutu Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych im. Włodzimierza Trzebiatowskiego Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu od lat zajmuje się poszukiwaniem nowych materiałów luminescencyjnych. Od ponad dwóch lat wraz z dziewięcioosobowym zespołem w ramach programu LIDER XII NCBR realizuje projekt o nazwie „Opracowanie technologii wytwarzania kompozytów emitujących światło białe o wysokim współczynniku CRI dedykowanych do oświetlenia LED”.
Naukowcy nieprzerwanie od kilku dekad poszukują materiałów, które mogłyby generować światło białe zbliżone do światła słonecznego. Dr Stefańska podkreśla, że zbyt duża ekspozycja na światło niebieskie źle wpływa na organizm człowieka– zaburza gospodarkę hormonalną, w tym produkcję melatoniny odpowiedzialną za sen. W konsekwencji, popularne stały się suplementy diety z syntetyczną melatoniną lub filtry światła niebieskiego stosowane w telefonach bądź tabletach. Obecnie LEDy posiadają także zbyt małą ilość światła czerwonego, co może prowadzić do depresji. Rynek potrzebuje zatem innowacyjnego rozwiązania, czyli światła białego, możliwie najbardziej zbliżonego do światła słonecznego, z jakim mamy do czynienia na co dzień w godzinach południowych. Naukowcy starają się osiągnąć ten efekt poprzez mieszaninę dwóch luminoforów, które pobudzane światłem ultrafioletowym (UV) będą generowały światło najbliższe temu naturalnemu.
Projekt realizowany jest od ponad dwóch lat i zakończy się z końcem 2024. Zespołowi badawczemu udało się uzyskać już wszystkie kluczowe wyniki. Wytypowanych zostało dziesięć różnych mieszanin związków, dających światło o wysokim współczynniku oddawania barw (CRI). Obecnie tworzony jest prototyp oświetlenia, który będzie mógł być zaimplementowany bezpośrednio w oprawach oświetleniowych. Przygotowywane są kompozyty o powierzchni 20 cm2 oraz 100 cm2, które pozwolą na zastosowanie nowej technologii, zarówno w prywatnych domach i mieszkaniach oraz halach produkcyjnych. Kolejnym krokiem w realizacji projektu ma być poszukiwanie firm, chcących wykorzystać wyniki badań w swoich liniach produkcyjnych. Projekt warty niespełna 1,5 miliona złotych został napisany w taki sposób, by realnie zwiększyć szansę na wdrożenie, poprzez ułatwienie procesów produkcyjnych. Badaczka dodaje także, że obecnie ma miejsce etap zabezpieczenia praw własności intelektualnej w formie zgłoszeń patentowych.
Opisane powyżej rozwiązanie jest w pełni innowacyjne i nowatorskie – nie zostało wdrożone na żadnym światowym rynku. Warto zatem nad nim pracować i zdać sobie sprawę z tego, że dobrej jakości oświetlenie jest tak samo ważne jak zdrowe powietrze czy zdrowy tryb życia – podsumowała dr hab. Dagmara Stefańska, prof. INTiBS PAN.
Projekt LIDER XII „Opracowanie technologii wytwarzania kompozytów emitujących światło białe o wysokim współczynniki CRI dedykowanych do oświetlenia LED” (LIDER/19/0103/L-12/NCBR/2021) finansowany jest ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
